Het verhaal rond het Landhuis, de autonoom ecologische volxtuin, toont aan hoe een groep van krakers, Gentenaars en buurtbewoners- en initiatieven geconfronteerd worden met het allesvernietigende kapitalistische systeem en de neoliberale demarche op het vlak van stadsontwikkeling. Dit is geen uitzonderlijk verhaal. Overal zijn actiegroepen en initiatieven bezig met het zich verwikkelen in de strijd tegen een politieke top-down structuur die de mens (sociaal) en zijn leefruimte (ecologisch) bedreigen ten voordele van economisch ‘redelijke’ belangen…
In mei 2010 wordt het gebouw en de daarbij horende verwilderde landbouwgrond en boomgaard naast de storende autostrade gekraakt door een groep die op zoek was naar een stuk grond om te tuinieren. Op deze manier kon de groep meteen beginnen met het verbouwen van groenten, fruit en kruiden in plaats van op ellenlange wachtlijsten voor de reguliere volkstuincomplexen terecht te komen; bovendien werd ook de grond en gebouwen onderhouden en gebruikt en werd het probleem van leegstand aangekaart. Enkele daklozen namen hun intrek in het huis aan de straatkant en de schuur werd als collectieve ruimte gebruikt. De eigenaar kwam langs en zag dat het goed was; we sloten een mondelinge overeenkomst af en er waren geen noemenswaardige problemen. De termijn die vooropgesteld werd om er te kunnen blijven was tot ongeveer het einde van 2010. De Stad Gent zou dit terrein immers aankopen.
Ondertussen werd het terrein zelf verder aangepakt, hadden de eerste volkskeukens plaats en werden er enkele benfieten en workshops georganiseerd.
In oktober 2010 werden de eigenaar en krakers uitgenodigd op de dienst Vastgoedbeheer van de Stad Gent. Als blijk van goede wil en als illustratie van de bezigheden ter plaatse namen de krakers voor zowel de eigenaar als voor de contactpersoon bij de stad enkele mandjes mee met groenten, kruiden en appelsap van de boomgaard. De eerste vraag naar de krakers toe was of er “verzet” zou zijn bij een ontruiming. Hierop werd geantwoord dat bij “redelijke” plannen voor het gebied er geen verzet zou zijn. Er is sprake van de ontwikkeling van een sportcluster op deze site. Wie of hoe en waarom en wanneer dit beslist wordt, dat zijn vragen waarop de groep geen antwoord krijgt en die ook niet in openbare instellingen terug te vinden waren op dat moment, tot zover de vrij beschikbare informatie voor de Gentenaar dus. Later zou ook blijken dat de stad vooral economische redelijkheid van belang vindt, iets dat volledig indruist tegen de filosofie van de kraakbeweging.
Uiteindelijk werd de verkoop geregeld in december 2011. Een jaar na de voorgestelde datum dus. Er werd de krakers echter steeds een spiegel voorgehouden als zou de verkoop “zo vlug mogelijk” geregeld worden; er werd meerdere malen aangemaand niet te veel tijd in het project te steken gezien alles vlug afgehandeld zou zijn. Ondertussen probeerde de stad via de toenmalige eigenaar nog een contract “bezetting ter bede” aan te smeren, iets wat ze zelf niet doen met krakers gezien niet met krakers gecommuniceerd werd op dat moment. De groep onderzocht het contract (dat eigenlijk een anti-kraakcontract is met enkele antisociale implicaties) en paste het aan voor later tot een bruikleencontract. Voor de toenmalige eigenaar bleek geen contract nodig, een mondelinge overeenkomst was voldoende. De groep bleef ondanks de waarschuwingen over het “nakende einde” echter verdergaan en realiseerde de eigen plannen zelfs iets vlugger dan de dienst vastgoedbeheer.
Gezien alles min of meer in orde gebracht was voor verdere organisatie werd beslist om in 2011 de volkstuinen open te stellen voor het grotere publiek en op die manier op een autonome basis het probleem van het tekort aan volkstuinen op te lossen gezien de stad blijkbaar andere prioriteiten had.
De volgende pagina’s geven het verdere verloop van de situatie tot dusver weer en hoe het organiseren van wat een “autonoom ecologische volxtuin” werd genoemd een “politieke” bezigheid is.
Autonoom: want we zijn onafhankelijk; vogelvrij, denken kritisch en doen zelf. We zijn niet hiërarchisch gestructureerd. Noch slaaf, noch meester. We werken samen in direct overleg en leren van elkaar.
Ecologisch: belangrijkst is harmonieus omgaan met de natuurlijke omgeving. Alles heeft invloed op elkaar. We erkennen dit en trachten te zoeken naar een levensstijl die de aarde zo min mogelijk bedreigt; de tijd dringt voor een bewuster en respectvoller leven. Dit slaat niet enkel op individuele gedragsverandering (spaarlampen kopen zal het milieu niet redden – onafhankelijk zijn van energiebedrijven is al iets beter maar het ‘hoe’ is meest van belang) maar ook op het erkennen van nietsontziende bedrijven/politici en protest hiertegen. Het kàn anders.
't landhuis - de Warmoezeniers 